Yükleniyor...
Yükleniyor...
Ciltte oluşan beyaz lekeler, sıklıkla estetik bir endişe kaynağı olmakla birlikte, altta yatan çeşitli sağlık sorunlarının bir belirtisi olabilir. Bu lekeler, genellikle ciltte renk kaybı olarak kendini gösterir ve farklı boyutlarda, şekillerde ve yerlerde ortaya çıkabilir. Bu blog yazısında, ciltte beyaz lekelere yol açan yaygın nedenleri, en bilinenlerinden biri olan vitiligo hastalığını ve diğer olası durumları detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Bu bilgilerle, cilt sağlığınızı daha iyi anlayabilir ve gerekli durumlarda bir uzmana başvurabilirsiniz.
Vitiligo, ciltte pigment üreten hücrelerin (melanositlerin) işlevini yitirmesi sonucu ortaya çıkan, kronik bir cilt hastalığıdır (3, 4). Bu durum, vücudun herhangi bir yerinde süt beyazı renkte lekelerin oluşmasına neden olur. Dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen vitiligo, bulaşıcı değildir ve genellikle 20-30 yaşları arasında ortaya çıkma eğilimi gösterir (3).
Vitiligonun kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bağışıklık sisteminin kendi hücrelerine saldırmasıyla ilgili bir otoimmün bozukluk olduğu düşünülmektedir (3, 4). Bu durum, melanositleri yok ederek pigmentasyonun kaybolmasına yol açar. Genetik yatkınlık da vitiligo gelişiminde önemli bir rol oynayabilir; ailede vitiligo öyküsü olan kişilerde risk daha yüksek olabilir (3). Hastalığın tetikleyici faktörleri arasında stres, ciddi güneş yanıkları veya ciltteki yaralanmalar yer alabilir.
En belirgin belirti, ciltte keskin sınırlı, süt beyazı renkte lekelerin oluşmasıdır. Bu lekeler genellikle güneşe maruz kalan bölgelerde, el, ayak, yüz, dudak ve göz çevresinde daha sık görülür. Saç, sakal veya kirpiklerde de renk kaybı (aklama) görülebilir. Hastalığın ilerleyişi kişiden kişiye farklılık gösterir; bazı kişilerde az sayıda küçük leke kalırken, diğerlerinde geniş alanlara yayılabilir (3).
Vitiligonun bilinen kesin bir tedavisi olmamakla birlikte, mevcut tedaviler pigmentasyonun bir kısmının geri kazanılmasına veya hastalığın yayılmasının yavaşlatılmasına yardımcı olabilir (3, 4). Tedavi seçenekleri arasında topikal kortikosteroidler, kalsinörin inhibitörleri gibi kremler, ışık tedavisi (fototerapi) ve bazı durumlarda cerrahi yöntemler yer almaktadır. Tedavi, dermatolog tarafından hastanın yaşına, lekenin boyutuna ve yerine göre belirlenir.
Ciltteki tüm beyaz lekeler vitiligo kaynaklı değildir. Birçok farklı durum, ciltte beyaz lekelere neden olabilir:
Bu durum, saçkıran mantarının bir türünün aşırı büyümesi sonucu oluşan yaygın bir mantar enfeksiyonudur (1). Genellikle göğüs, sırt, omuzlar ve kollar gibi üst vücut bölgelerinde beyaz veya pembe lekelerle kendini gösterir. Mantar, özellikle sıcak ve nemli ortamlarda daha aktif hale gelir. Bu durum, ciltte doğal olarak bulunan bir mantar türünün dengesinin bozulmasıyla ortaya çıkar.
Bu durum, genellikle 40 yaş ve üzeri kişilerde görülen, küçük, yuvarlak ve beyaz lekelerle karakterizedir (1, 2). En yaygın olarak bacaklarda ve kollarda görülür ve sıklıkla güneşe maruz kalmayla ilişkilendirilir. Bu lekelerin oluşum nedeni tam olarak bilinmemektedir, ancak yaşlanma ve güneş hasarı rol oynayabilir. Genellikle zararsızdırlar ve kozmetik bir sorun teşkil ederler.
Bu durum, etrafında beyaz bir halka (halo) olan bir ben (nevus) oluşmasıyla karakterizedir (2). Bağışıklık sisteminin, bende bulunan pigment hücrelerine saldırması sonucu oluştuğu düşünülmektedir. Halo nevüsler genellikle zararsızdır ve zamanla bendeki pigmentler tamamen kaybolabilir.
Genellikle genital ve anal bölgelerde görülen, beyaz, parlak lekelerle karakterize nadir bir inflamatuar cilt hastalığıdır (2). Kaşıntı ve ağrıya neden olabilir. Tedavisi genellikle kortikosteroid kremler ile yapılır.
Ciltteki bir yara, yanık, döküntü veya enfeksiyon sonrasında oluşan ve pigment kaybına yol açan bir durumdur. Bu leke genellikle yaranın iyileşme sürecinin bir parçasıdır ve zamanla kendiliğinden veya topikal tedavilerle iyileşebilir.
Ciltteki beyaz lekelerin tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir.
Sonuç olarak, ciltte beyaz lekeler fark ettiğinizde, doğru teşhis ve tedavi planı için bir dermatoloğa başvurmanız en doğru yaklaşım olacaktır. Doktor, cilt lekesinin nedenini belirleyerek size özel bir tedavi önerisi sunabilir.
Yükleniyor, lütfen bekleyin...
