Sırttaki Sivilceler Nasıl Geçer?

Yüz sivilceleri kadar yaygın olmasa da, sırt sivilceleri (bacne) de birçok kişinin karşılaştığı, can sıkıcı bir cilt problemidir. Sırttaki sivilceler sadece estetik bir kaygı yaratmakla kalmaz, aynı zamanda kaşıntı ve ağrıya da neden olabilir. Peki, sırtta sivilce neden çıkar ve onlardan kurtulmak için neler yapılmalıdır?

Bu yazıda, sırttaki sivilcelerin oluşum nedenlerini, evde uygulanabilecek etkili bakım yöntemlerini ve ne zaman bir uzmana danışılması gerektiğini detaylıca ele alacağız.

Sırtta Sivilce Neden Çıkar?

Sırt sivilceleri, yüz sivilceleriyle benzer nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Gözeneklerin tıkanması, ana tetikleyici faktördür. Unutmamak gerekir ki, sırt derisi yüzden daha fazla yağ bezine sahip olduğu için akne oluşumuna daha yatkındır (1). İşte sırtta sivilce oluşumuna yol açan başlıca nedenler:

• Aşırı Sebum Üretimi: Vücudun diğer bölgelerinde olduğu gibi, sırt derisindeki yağ bezlerinin aşırı sebum (cilt yağı) üretmesi, gözeneklerin tıkanmasına neden olabilir. Bu tıkanıklık, sivilce oluşumunun temelini oluşturur (1, 2).
• Ölü Cilt Hücreleri: Cilt sürekli olarak kendini yeniler ve ölü hücreleri döker. Eğer bu ölü hücreler düzgün bir şekilde temizlenmezse, fazla sebumla birleşerek gözenekleri tıkayabilir (1).
• Terleme ve Sürtünme: Sırt, özellikle spor yaparken veya sıcak havalarda yoğun terleyen bir bölgedir. Ter, gözenekleri tıkayabilir. Aşırı terleme (hiperhidroz) de sivilce oluşum riskini artırabilir (1). Aynı zamanda, sıkı giysilerin veya spor ekipmanlarının sürtünmesi, gözenekleri tahriş ederek sivilce oluşumunu tetikleyebilir. Bu durum, "mekanik akne" olarak da bilinir (2).
• Bakteri Çoğalması: Tıkanmış gözenekler, akneye neden olan Propionibacterium acnes (P. acnes) ve Corynebacterium acnes gibi bakterilerin çoğalması için ideal bir ortam sağlar (1, 3). Bu bakterilerin artışı, iltihaplanmaya ve sivilce oluşumuna yol açar.
• Hormonlar: Hormonal dalgalanmalar, özellikle ergenlik döneminde veya adet döngüsü sırasında, yağ bezlerinin daha fazla sebum üretmesine neden olabilir. Bu da sırt sivilcelerinin artmasına yol açabilir.
• Saç Ürünleri: Şampuan, saç kremi veya saç maskesi gibi ürünlerin durulanması sırasında sırt bölgesine temas etmesi ve yeterince temizlenmemesi, gözenekleri tıkayarak sivilceye neden olabilir.
• Genetik Faktörler: Bazı insanlar genetik olarak sivilceye daha yatkındır. Ailede sırt sivilcesi öyküsü varsa, bu durumu yaşama olasılığı artabilir (3).

Sırttaki Sivilceler Nasıl Geçer?

Sırt sivilcelerini kontrol altına almak ve geçirmek için bir dizi bakım rutini ve yaşam tarzı değişikliği uygulanabilir:

Günlük Alışkanlıklar

• Spora Özgü Hijyen: Spor sonrası terli kıyafetleri hemen çıkarmak ve en kısa sürede duş almak önemlidir. Egzersiz sonrası terin gözenekleri tıkamasını önlemek için hemen temizlenmek gerekir (1).
• Duş Sırasında Doğru Temizlik: Duş sırasında cildinize uygun, nazik bir temizleyici kullanın. Sırtınızdaki kalıntıları temizlemek için uzun saplı bir fırça veya lif kullanabilirsiniz. Yüz ve vücut için ayrı temizleyiciler kullanılması önerilir (1). Ayrıca, cildi sertçe ovalamaktan veya tahriş etmekten kaçınmak önemlidir, bu durum sivilcelerin kötüleşmesine neden olabilir (1, 3).
• Temiz Çarşaflar ve Havlular Kullanın: Bakterilerin birikmesini önlemek için temiz havlu, çarşaf ve yastık kılıfları kullanmak önemlidir. Çarşaf ve havlularınızı haftada en az bir kez yıkamaya çalışın (2).
• Doğru Giysi Seçimi: Terin emilmesine yardımcı olan, pamuklu gibi nefes alabilen kumaşlardan yapılmış, bol kıyafetler giymek, sürtünmeyi ve sivilce oluşumunu azaltabilir (2).
• Saç Ürünlerine Dikkat: Saçınızı duruladıktan sonra, vücudunuzu temizlemeyi son adım olarak bırakın. Bu, saç ürünlerinin kalıntılarının cildinizde kalmasını önleyecektir (2).
• Nemlendiricilere Dikkat: Sırta uygulanan losyon ve nemlendiricilerin gözenekleri tıkamayan (non-komedojenik) ürünler olmasına özen gösterin (1).

Bakım Ürünleri

• Salisilik Asit ve Benzoil Peroksit: Sırttaki sivilceler nasıl geçer? Salisilik asit ve benzoil peroksit içeren vücut temizleme jelleri, sırt sivilceleri için en etkili içeriklerdendir (1, 2). Salisilik asit gözeneklerin içine nüfuz ederek tıkanıklıkları giderir, benzoil peroksit ise akneye neden olan bakterileri öldürmeye yardımcı olur (3).
• Topikal Retinoidler: Daha ciddi vakalarda, dermatolog kontrolünde kullanılan topikal retinoidler, hücre döngüsünü hızlandırarak gözeneklerin tıkanmasını önleyebilir ve iltihabı azaltabilir (1, 2).
• Reçeteli Tedaviler: Orta ve şiddetli sırt sivilceleri için, doktorunuz topikal veya ağızdan alınan antibiyotikler ve bazı durumlarda kadınlar için doğum kontrol hapları gibi tedaviler önerebilir (1).

Evde Uygulanabilecek Doğal Yöntemler

• Çay Ağacı Yağı: Seyreltilmiş çay ağacı yağı, antibakteriyel özellikleri sayesinde sivilceye neden olan bakterileri öldürmeye yardımcı olabilir. Ancak cilde doğrudan saf halde uygulanmamalı, bir taşıyıcı yağ ile seyreltilmelidir (1).
• Bal Maskesi: Balın antienflamatuar ve antibakteriyel özellikleri bulunur. Bir miktar balı sırttaki sivilcelerin üzerine uygulayıp 15-20 dakika beklettikten sonra durulamak, iltihabı hafifletebilir (1).

Sırttaki Sivilce Patlatılır Mı?

Sırttaki sivilceyi patlatmak kesinlikle önerilmez. Sivilceleri sıkmak veya patlatmak, iltihabın daha derine yayılmasına, ağrının artmasına, enfeksiyon riskine ve kalıcı sivilce izlerinin (akne skarı) oluşmasına neden olabilir (2, 3). Bu izler, çoğu zaman sivilcenin kendisinden daha zor tedavi edilebilir.

Sırttaki Sivilce İzleri Nasıl Geçer? 

Sivilce izlerini gidermek için farklı tedavi yöntemleri bulunmaktadır:

• Kimyasal Peelingler: Yüzeysel izler için kimyasal peelingler, cildin üst katmanını soyarak yenilenmesini teşvik edebilir (1).
• Lazer Tedavileri: Ciltteki kolajen üretimini uyararak izlerin görünümünü azaltmaya yardımcı olabilir (1).
• Mikro İğneleme (Microneedling): Küçük iğnelerle ciltte mikro hasarlar oluşturarak kolajen üretimini tetikler ve cilt dokusunu düzeltir.

Bu tedavi yöntemleri için bir dermatoloğa danışmak en doğru yaklaşım olacaktır.

Ne Zaman Bir Uzmana Danışılmalı?

Eğer sırtınızdaki sivilceler ağrılı ve yaygınsa, iltihaplı nodüller veya kistler şeklinde ortaya çıkıyorsa, evde uygulanan yöntemlere rağmen geçmiyorsa veya kalıcı izler bırakıyorsa, bir dermatoloğa başvurmak en doğru yaklaşımdır (1, 3). Bir dermatolog, durumunuzu değerlendirerek reçeteli ilaçlar veya diğer profesyonel tedavi yöntemlerini önerebilir.

Kaynakça

1. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22756-back-acne
2. https://www.healthline.com/health/how-to-get-rid-of-back-acne
3. https://www.aad.org/public/diseases/acne/DIY/back-acne