Saç Kırılması Neden Olur? 

Saç kırılması, birçok kişinin karşılaştığı ve saçlarının sağlığı ile görünümünü olumsuz etkileyen yaygın bir saç problemidir. Saç uçlarında oluşan çatallanmalar, saç tellerinin zayıflaması ve koparak dökülmesi gibi belirtilerle kendini gösterir. 

Peki, saç kırılması neden olur ve bu durumla başa çıkmak için neler yapılabilir? Saçların neden zayıfladığı, koptuğu ve saç uçları neden kırılır sorularının yanıtlarını ararken, bu sorunun altında yatan birçok faktör olduğunu göreceğiz. Bu yazımızda, saç kırılmasının temel nedenlerinden, günlük alışkanlıklardan kaynaklanan etkilere, doğru bakım rutinlerine ve etkili önleme yöntemlerine kadar her şeyi detaylıca ele alacağız. 

Saç Kırılması Nedir?

Saç kırılması, saç telinin dış tabakası olan kutikülün hasar görmesi ve iç liflere ulaşan koruyucu bariyerin zayıflaması sonucu oluşur. Kutikül pulları kalktığında, saç teli neme ve dış etkenlere karşı savunmasız hale gelir, bu da kurumaya, zayıflamaya ve sonuç olarak kırılmaya yol açar. Bu durum genellikle saç uçlarında başlar ve saç uçları neden kırılır sorusunun en önemli yanıtlarından biridir. İlerleyen durumlarda saç telinin herhangi bir yerinde de kırılmalar görülebilir.

Saç Kırılmasının Temel Nedenleri

Saç neden kırılır sorusunun cevabı oldukça çeşitlidir ve hem dışsal faktörleri hem de içsel durumları içerir. İşte saç kırılması sebepleri arasında öne çıkanlar:

1. Aşırı Kimyasal İşlemler

Saç boyama, renk açma (balyaj, ombre vb.), perma ve saç düzleştirme gibi kimyasal işlemler, saç tellerinin yapısına ciddi zararlar verebilir. Bu işlemler sırasında kullanılan kimyasallar, saçın doğal protein yapısını bozarak saç tellerini zayıflatır ve kopmaya daha yatkın hale getirir [1]. Özellikle sık tekrarlanan veya yanlış uygulanan kimyasal işlemler, saç kırılması riskini büyük ölçüde artırır.

2. Yüksek Isılı Şekillendirme Araçları

Fön makineleri, düzleştiriciler ve maşalar gibi ısıtmalı saç şekillendirme araçlarının aşırı veya yanlış kullanımı, saç kırılmasının önemli bir nedenidir. Yüksek ısı, saçın içindeki nemi buharlaştırır ve saçın dış tabakası olan kutikülü hasar görmesine neden olur. Bu da saç tellerinin kurumasına, sertleşmesine ve kırılgan hale gelmesine yol açar [2]. Isı koruyucu ürünler kullanmadan veya çok sık ısı uygulamak, saç neden kırılır sorusunun sık karşılaşılan bir cevabıdır.

3. Yanlış Saç Bakım Alışkanlıkları

Günlük saç bakım rutinimizde yaptığımız bazı hatalar da saç kırılmasına neden olabilir:

• Sert Tarama: Islak saçı sertçe taramak veya düğümleri zorla açmaya çalışmak, saç tellerinin gerilmesine ve kopmasına neden olabilir. Islak saç, kuru saça göre daha elastik ve kırılgandır [3].
• Uygun Olmayan Fırça/Tarak Kullanımı: Plastik veya metal uçlu sert fırçalar, saç tellerine zarar verebilir. Geniş dişli taraklar veya doğal kıllara sahip fırçalar daha naziktir.
• Sıkı Saç Modelleri: At kuyruğu, topuz gibi saçları sıkıca çeken modeller, saç köklerine ve saç tellerine baskı uygulayarak kırılmaya yol açabilir. Özellikle aynı bölgeden sürekli toplamak, o bölgede saç kırılmasına ve dökülmesine neden olabilir.
• Aşırı Saç Yıkama: Çok sık saç yıkamak, saç derisindeki doğal yağları arındırarak saç tellerini kurutabilir ve kırılgan hale getirebilir.
• Yanlış Ürün Seçimi: Saç tipine uygun olmayan, sülfat, paraben veya alkol gibi kurutucu maddeler içeren şampuan ve saç kremleri kullanmak, saçın nem dengesini bozarak kırılmaya zemin hazırlayabilir.

4. Çevresel Faktörler

Saçlarımız, günlük olarak çeşitli çevresel faktörlere maruz kalır:

• Güneş Işınları: UV ışınları, saçın protein yapısını bozabilir ve nemini kaybetmesine neden olarak kırılgan hale getirebilir [4].
• Klorlu Su ve Tuzlu Su: Havuzlardaki klorlu su ve denizdeki tuzlu su, saç tellerini kurutarak kırılmaya yatkın hale getirebilir.
• Hava Kirliliği: Kirlilik partikülleri saç tellerinde birikerek saçın sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Saç Kırılması Nasıl Önlenir ve Nasıl Geçer?

Saç kırılması nasıl önlenir ve saç kırılması nasıl geçer sorularına cevap ararken, hem günlük alışkanlıklarımızı gözden geçirmemiz hem de doğru saç bakım rutinlerini uygulamamız gerekmektedir. İşte etkili yöntemler:

1. Nazik Saç Bakım Alışkanlıkları Edinin

• Doğru Tarama: Islak saçı taramadan önce hafifçe kurulayın ve geniş dişli bir tarakla uçlardan başlayarak nazikçe tarayın. Düğümleri nazikçe çözün, asla çekmeyin.
• Mikrofiber Havlu Kullanımı: Saçınızı havluyla ovalamak yerine, suyu emmesi için mikrofiber bir havluya sarın. Bu, sürtünmeyi azaltır ve saçın zarar görmesini engeller.
• Sıkı Saç Modellerinden Kaçının: Saçlarınızı çok sıkı toplamaktan kaçının. Bazen saçınızı serbest bırakın veya daha gevşek modeller tercih edin. Metalik tokalar yerine kumaş kaplı lastikler kullanın.
• Uyumadan Önce Saç Bakımı: Yatmadan önce saçlarınızı gevşek bir örgü yapabilir veya saten/ipek yastık kılıfı kullanabilirsiniz. Bu, uykudaki sürtünmeyi azaltarak kırılmayı önler.

2. Isıdan Koruyun ve Kimyasalları Azaltın

• Isı Koruyucu Ürünler: Fön makinesi, düzleştirici veya maşa kullanmadan önce mutlaka ısı koruyucu bir sprey uygulayın [2].
• Düşük Isı Ayarı: Isı ayarını her zaman en düşük etkili seviyede tutun.
• Isısız Şekillendirme: Mümkün olduğunca ısısız şekillendirme yöntemlerini tercih edin.
• Kimyasal İşlemleri Azaltın: Saç boyama ve açma gibi kimyasal işlemlerin sıklığını azaltın. Profesyonel kuaförler tarafından yapıldığından emin olun ve işlem sonrası saç bakımı için önerilen ürünleri kullanın.

3. Doğru Ürünleri Seçin

• Nemlendirici Şampuan ve Saç Kremi: Sülfat ve paraben içermeyen, saçınızı nemlendiren ve güçlendiren şampuan ve saç kremleri kullanın.
• Saç Maskeleri ve Yağlar: Haftada 1-2 kez besleyici saç maskeleri veya doğal yağlar (argan yağı, hindistancevizi yağı, jojoba yağı) kullanarak saçınıza derinlemesine bakım yapın. Bu ürünler, saçın esnekliğini artırarak kırılmayı önleyebilir [7].
• Durulanmayan Bakım Ürünleri: Saçınızı yıkadıktan sonra uygulayabileceğiniz durulanmayan saç kremleri veya serumlar, saç tellerini korumaya ve nemlendirmeye yardımcı olabilir.
• Saç Bakım Spreyleri: Nemlendirici ve besleyici içeriklere sahip saç spreyleri, gün içinde saçınızı nemli tutmaya ve dış etkenlere karşı korumaya yardımcı olabilir.

4. Düzenli Saç Kesimi

Saçların ucu neden kırılır sorusunun en pratik çözümlerinden biri, düzenli olarak saç uçlarını kestirmektir [8]. Saç uçlarındaki çatallaşmalar ilerlemeden önce kesilerek saçın daha fazla hasar görmesi engellenir ve saçların daha sağlıklı uzaması teşvik edilir. Ortalama 6-8 haftada bir saç uçlarını aldırmak faydalı olabilir.

Saç kırılması, genellikle dış etkenler ve yanlış bakım alışkanlıkları nedeniyle ortaya çıkan bir sorundur. Ancak doğru bilgi ve özenli bir yaklaşımla saçlarınızın gücünü ve sağlığını geri kazanmak mümkündür. Unutmayın ki saçlarınızın sağlığı, genel vücut sağlığınızın bir yansımasıdır. Kimyasal işlemlere ara vermek, ısıdan korunmak, nazik bakım uygulamak, dengeli beslenmek ve düzenli saç kesimi yaptırmak, saç kırılmasını önlemenin temel yollarıdır. 

Kaynakça:

1. https://www.healthline.com/health/hair-breakage
2. https://www.aad.org/public/diseases/hair-loss/insider/stop-damage
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18004289/ 
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18305876/ 
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26207659
6.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19450416/
7. https://www.healthline.com/health/how-to-prevent-split-ends
8. https://www.healthline.com/health/hair-breakage