Yükleniyor...
Yükleniyor...
Akne genellikle ergenlik döneminin bir sorunu olarak bilinir, ancak yetişkinlikte de sıkça karşılaşılan bir cilt rahatsızlığıdır. Ergenlik döneminde akne, hormon seviyelerindeki değişikliklerden kaynaklanırken, yetişkinlerde görülen akne çok daha karmaşık nedenlerle ortaya çıkabilir. 25 yaş ve üzerindeki pek çok kişi, ergenlik yıllarını geride bırakmış olmasına rağmen akne ile mücadele etmeye devam eder. Aslında, son yıllarda yetişkin aknesi dünya genelinde daha yaygın bir sorun haline gelmiş ve özellikle kadınlarda sıklıkla rapor edilmeye başlanmıştır. Hormonal dengesizlikler, stres, yanlış kozmetik ürünler kullanımı, beslenme alışkanlıkları ve genetik yatkınlık gibi birçok faktör yetişkin aknesini tetikleyebilir. Bazı yetişkinler 30'lu, 40'lı ve hatta 50'li yaşlarına kadar sivilce çıkarmaya devam eder. Hatta ilk kez bir yetişkin olarak akneye yakalanmak bile mümkündür.
Ancak iyi haber şu ki, yetişkin aknesi kontrol altına alınabilir. Günümüzde pek çok etkili tedavi seçeneği, hem reçetesiz hem de reçeteli ürünler, yaşam tarzı değişiklikleri ve profesyonel dermatolojik uygulamalar sayesinde mevcuttur. Bu yazımızda, yetişkin aknesi ve nedenleri ile ilgili daha detaylı bilgi sağlayacağız. [1][2]
Yetişkin aknesi olan bazı kişiler, yüz dışında vücudun farklı bölgelerinde de sivilce sorunuyla karşılaşabilir. Sivilcenin yaygın görüldüğü bölgeler şunlardır:
Vücut aknesinin tedavisi, sivilcenin derinliğine ve şiddetine bağlı olarak değişir. Hafif veya orta dereceli vücut aknesi, evde uygulanabilecek temizleyiciler ve topikal ürünlerle tedavi edilebilir. Ancak şiddetli vakalar için, bir dermatologa danışmak önemlidir. Bazı durumlarda, dermatolog tarafından reçete edilen tedavi yöntemlerine ihtiyaç duyulabilir. [3]
Yetişkinlerde sivilceye yol açan nedenler, ergenliktekinden daha karmaşık olabilir ve hormonal değişikliklerden stres seviyelerine, beslenme alışkanlıklarından kullanılan kozmetik ürünlere kadar pek çok faktör bu durumu tetikleyebilir. Özellikle son yıllarda artış gösteren yetişkin aknesi, kadınlarda daha yaygın olmak üzere erkekler arasında da yaygınlaşıyor. Peki, yetişkinlerde sivilce oluşumunun ardındaki temel nedenler neler? Gelin, bu cilt probleminin en yaygın 8 sebebine daha yakından bakalım.
Aşırı ve dalgalanan hormonlar, vücudunuzda ve cildinizde bir takım değişikliklere yol açabilir. PH dengesizliği, iltihaplanma, ve aşırı sebum (yağ) üretimi bu değişiklikler arasında yer alabilir. Bu tür hormonal değişiklikler de yetişkin aknesinde önemli rol oynayabilir. Hormonal akne, gözenekleri tıkayarak sivilcelere yol açan sebumun aşırı üretimiyle bağlantılıdır. Hormonal akneler genellikle kist benzeri sivilceler olarak görünür. Bu sivilciler sıklıklar hassas ve ağrılı olabilir.
Özellikle kadınlarda, regl dönemlerinde, hamilelik, perimenopoz ve menopoz sırasında ya da doğum kontrol haplarına başlama veya bırakma sonrasında yaşadıkları hormonel dalgalanmalar sonucunda akne problemiyle karşılaşabilirler. [3]
Stresin akne üzerindeki etkisi oldukça fazladır. Araştırmalar stresin ciltteki yağ üretimini arttırdığını ve akne oluşumunu tetiklediğini desteklemekte. Özellikle stresli olduğumuz anlarda, vücudumuz daha fazla androjen hormonu üretir. Bu hormonlar, cildimizdeki yağ bezlerini harekete geçirerek daha fazla sebum üretimine neden olur ve bu da gözeneklerin tıkanmasına, dolayısıyla sivilce oluşumuna yol açar. Sürekli stres altındaysanız, bu durum aknenin kalıcı bir sorun haline gelmesine sebep olabilir. Ayrıca stresli olduğumuzda salgılanan kortizol hormonu, ciltte yağ üretimini artırarak akneyi daha da kötüleştirebilir. Kısacası, stres sadece ruh halinizi etkilemekle kalmaz, cildinizin sağlığı üzerinde de olumsuz bir etkiye sahiptir. Bu nedenle, cilt sağlığınızı korumak için stres yönetimi de oldukça önemlidir. [1]3
Vücudunuzdaki fiziksel zorlanmalar da hormonal değişiklikleri, zayıflamış bağışıklığı ve iltihaplanmayı tetikleyebilir, bu da akneyi daha da kötüleştirebilir. Uyku eksikliği, hastalık, susuz kalma ve hava kirliliği gibi çevresel tahriş edicilere maruz kalmak gibi faktörler akneyi tetikleyen nedenler arasında yer alır. Ayrıca, sigara içen kişilerde yetişkin aknesi görülme olasılığı da daha yüksektir. Tüm bu etkenler, cildinizin dengesini bozarak sivilce oluşumuna katkıda bulunabilir, bu yüzden sağlıklı bir yaşam tarzı ve çevresel faktörlere dikkat etmek cilt sağlığı açısından oldukça önemlidir. [3][5]
Eğer akrabalarınızın akne şikayeti varsa, sizde de olması mümkün. Araştırmalara göre, bazı insanlar akne için genetik yatkınlığa sahip olabilir. Bu yatkınlığa sahip kişilerin yetişkin aknesine yakalanma olasılığı daha yüksektir. [1]
Yetişkin aknesi probleminiz varsa, kullandığınız kozmetik ürünlerine de dikkat etmeniz gerekir. Kullandığınız ürünlerin non-komedojenik, yağsız ve gözenek tıkamayan özellikleri olması önemlidir. Nemlendirici, temizleyici ve güneş kremi gibi tüm ürünlerinizin bu ibareleri içerdiğinden emin olun. İrritasyon yaratan sert temizleyiciler veya kuru ciltte jilet kullanımı gibi tahriş edici ürünler, cildin savunmasını zayıflatır ve inflamasyona yol açarak akneye neden olabilir. Bu nedenle, doğru ürünleri seçmek, sağlıklı bir cilt için oldukça önemlidir.[1][6]
Birçok kişi, aşırı beyaz unlu ürünler, şekerlemeler, çikolata, süt ürünleri ve fast food'un yetişkin aknesine katkıda bulunabileceğine inanıyor. Omega-3 yağ asitleri, antioksidanlar, çinko, vitamin A ve diyet lifi gibi maddelerin cilt sağlığı üzerindeki etkisi ise net değildir. Bazı çalışmalar, yüksek glisemik gıdalar ve inek sütü tüketiminin akneyi artırabileceğini öne sürmektedir Ancak uzmanlar, belirli gıdaların sivilceye neden olup olmadığı konusunda kesin bir sonuca ulaşmamışlardır. Yine de, bazı gıdaları tükettikten sonra akne oluşumunda bir ilişki fark edebilirsiniz. Bu durumda, bir dermatoloğa danışmak faydalı olacaktır. [3][7]
Akne, bazı ilaçların yan etkisi olarak da karşınıza çıkabilir. Bunlar arasında belirli kortikosteroidler, antidepresanlar ve epilepsi ilaçları bulunmaktadır. Birçok kişi, hormonal doğum kontrol haplarını yetişkin aknesini tedavi etmek için kullanırken, bazı formülasyonların da akneye neden olabileceği unutulmamalıdır. Eğer bir ilacın aknenizi tetiklediğinden veya kötüleştirdiğinden şüpheleniyorsanız, ilacı bırakmadan önce reçeteyi veren doktorunuzla konuşmalısınız. Aknenin olası bir yan etki olup olmadığını sorun; eğer öyleyse, başka bir ilaç alıp almayacağınızı öğrenin. Başka bir ilaç almanız mümkün değilse, akne kontrolü konusunda size yardımcı olabilecek bir dermatologla görüşmeyi düşünebilirsiniz.[1] [3]
Bazı durumlarda akne, altında yatan tıbbi bir durumun belirtisi olabilir. Bazı sağlık ve cilt sorunları, akneye benzeyebilir veya akne patlaklarına neden olabilir. Bu durumlara örnek olarak gül hastaloğı, keratoz pilaris, perioral dermatit, Cushing sendromu ve polikistik over sendromu (PCOS) verilebilir. Eğer aknenizin altında yatan bir tıbbi durumun olabileceğinden şüpheleniyorsanız, daha fazla rehberlik almak için bir sağlık profesyoneliyle iletişime geçmek en iyisidir. [1][3]
Yetşinlerde sivilce için potansiyel tedavi yöntemleri arasında hem evde hem de reçeteli/reçetesiz ilaçlar bulunmaktadır. Sonuçlar ve sivilce nedenleri kişiden kişiye göre değişebileceğinden her tedavi her birey için uygun olmayabilir.
Evde uygulanabilecek çözümler: Yetişkin aknesi için evde uygulanabilecek çözümler arasında ağızdan alınan takviyeler ve doğrudan cilde uygulanan topikal tedaviler bulunmaktadır. Bunlar arasında;
Bulunur.
Tıbbi yöntemler: Yetişkin aknesini tedavi etmek için kullanılabilecek reçetesiz ve reçeteli bazı tıbbi tedavi seçenekleri şunlardır:
Her türlü durumda, öncelikle en etkili çözüm tabii ki bu konuda bir uzmana danışmaktır. Dermatoloğunuz sizin için en iyi tedavi yöntemleri için sizi yönlendirecektir. [1][3][6]
Akne çoğu zaman kontrolümüzde olan bir şey değildir. Ancak önlemeye yardımcı olacak bir kaç ipucu olabilir.
Kaynakça
Yükleniyor, lütfen bekleyin...
